https://youtu.be/j_2pyNuL0_A
Η ΕΤΕΡΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
View more presentations or Upload your own.
Click to set custom HTML
- ΣΤΟΧΟΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ : Μέσα από τα λόγια του Ινδιάνου να προβληθεί η αρμονική σχέση ανθρώπου-φύσης. Το μήνυμα αυτό ακούγεται από το στόμα κάποιου που θεωρούνταν άγριος και απολίτιστος . Αν, όμως, τον είχε ακούσει ο δυτικός άνθρωπος, θα είχε αποφευχθεί η καταστροφή του περιβάλλοντος.
- ΘΕΜΑ: η γεμάτη σοφία και αξιοπρέπεια απάντηση του Σιάτλ προς τον πρόεδρο Πήρς, να σεβαστούν οι λευκοί τη γη που ζητούν να αγοράσουν από τους Ινδιάνους.
- ΒΑΣΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ: Η πρόοδος του πολιτισμού είναι αναπόφευκτα εχθρική με τη φύση; Η σχέση δηλαδή του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον αποτελεί σχέση αντίθεσης (λευκοί) ή ισορροπίας(ινδιάνοι);
- ΣΧΕΣΗ ΙΝΔΙΑΝΟΥ ΜΕ ΤΗ ΦΥΣΗ: αρμονική, αδελφική, με συναίσθηση της αξίας της φύσης και αλληλεξάρτησης των όντων, απόλαυση ομορφιάς και χαλάρωση
- ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Το κείμενο είναι επίκαιρο και η επιστολή μπορεί να απευθυνθεί στον σύγχρονο άνθρωπο, μιας και το περιβάλλον έχει σχεδόν καταστραφεί και απαιτείται η λήψη άμεσων μέτρων.
- ΠΡΟΦΗΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ: Όσα προέβλεπε ο Σιάτλ, σήμερα αποτελούν μια σκληρή πραγματικότητα (εξαφάνιση διαφόρων ειδών χλωρίδας και πανίδας, μορφή πόλεων, κ.λ.π.)
- ΧΑΡΑΝΤΗΡΑΣ ΣΙΑΤΛ :ευαισθησία, αξιοπρέπεια και σοφία
- ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΑ ΜΕΣΑ: ασύνδετα, επαναλήψεις, παρομοιώσεις, μεταφορές, ειρωνεία, ρητορικές ερωτήσεις, αλληγορίες
- ΕΙΔΟΣ ΑΦΗΓΗΤΗ:
- Α ΄πρόσωπος . Όμως μιλά σε γ΄ πρόσωπο στον πρόεδο των Η.Π.Α. (Πηρς) σε ένδειξη ευγένειας και σε β΄πληθυντικό σε όλους τους λευκούς
- ΣΤΟΧΟΣ ΑΦΗΓΗΤΗ: να πείσει με επιχειρήματα, ρητορικές ερωτήσεις, αλληγορικές εκφράσεις, παρομοιώσεις, ειρωνεία
- ΜΕΣΑ ΠΕΙΘΟΥΣ: Συναίσθημα αλλά και λογική
- ΜΟΡΦΗ ΠΟΛΕΩΝ ΛΕΥΚΩΝ: Ασχήμια, θόρυβος, μόλυνση
- ΑΓΡΙΟΣ: Ειρωνεία για την περιορισμένη νοητική αντίληψη των λευκών . Ονομάζει τους Ινδιάνους άγριους, μολονότι δείχνει πόσο κατακρίνει τις ενέργειές τους!
- ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ:
Β) Οι λευκοί θεωρούν τη γη αντίπαλο και με την απληστία τους την καταστρέφουν διαρκώς
Γ) Να μεταχειριστούν τα ζώα σαν αδέρφια τους, γιατί αν εξαφανιστούν τα ζώα η ίδια μοίρα θα βρει και τον άνθρωπο.
Δ) Ο θεός είναι ίδιος για όλους και η γη δημιούργημά του. Καταστρέφοντάς την ο άνθρωπος περιφρονεί το δημιουργό και βλάπτει τον εαυτό του.
Ε) Οι πόλεις των λευκών είναι αντιαισθητικές και η ζωή σ’ αυτές δεν έχει αξία, μακριά από τη φύση.
Στ) Να αγαπήσουν τη γη, όπως οι ινδιάνοι και να μην την καταστρέψουν ώστε να την παραδώσουν στους απογόνους τους
Ζ) Οι λευκοί να σεβαστούν το δημιούργημα του θεού και να μη φέρονται αλαζονικά, γιατί ούτε κι αυτοί μπορούν να ξεφύγουν απ τη μοίρα των ανθρώπων, το θάνατο
- ΣΧΕΣΗ ΑΝΘΡΩΠΟΥ-ΦΥΣΗΣ ΣΗΜΕΡΑ: καταστροφική και κατακτητική, εξαιτίας της ακόρεστης δίψας για κέρδος αλλά και της αδιαφορίας.
- ΛΥΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ: Πρέπει να πάψει το κέρδος να είναι ο μοναδικός στόχος του ανθρώπου. Είναι ανάγκη η παιδεία να καλλιεργήσει το σεβασμό στο περιβάλλον με τη δημιουργία οικολογικής συνείδησης. Επίσης τα κράτη πρέπει να εφαρμόσουν μορφές τεχνολογίας φιλικές στο περιβάλλον.
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Τραγούδι: Μαρία Φαραντούρη
Ο εφιάλτης της Περσεφόνης
Εκεί που φύτρωνε φλισκούνι κι άγρια μέντα
κι έβγαζε η γη το πρώτο της κυκλάμινο
τώρα χωριάτες παζαρεύουν τα τσιμέντα
και τα πουλιά πέφτουν νεκρά στην υψικάμινο.
Κοιμήσου Περσεφόνη
στην αγκαλιά της γης
στου κόσμου το μπαλκόνι
ποτέ μην ξαναβγείς.
Εκεί που σμίγανε τα χέρια τους οι μύστες
ευλαβικά πριν μπουν στο θυσιαστήριο
τώρα πετάνε αποτσίγαρα οι τουρίστες
και το καινούργιο πάν να δουν διυλιστήριο.
Κοιμήσου Περσεφόνη
στην αγκαλιά της γης
στου κόσμου το μπαλκόνι
ποτέ μην ξαναβγείς.
Εκεί που η θάλασσα γινόταν ευλογία
κι ήταν ευχή του κάμπου τα βελάσματα
τώρα καμιόνια κουβαλάν στα ναυπηγεία
άδεια κορμιά σιδερικά παιδιά κι ελάσματα.
Κοιμήσου Περσεφόνη
στην αγκαλιά της γης
στου κόσμου το μπαλκόνι
ποτέ μην ξαναβγείς.
http://blogs.sch.gr
Click to set custom HTML
ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΧΙΡΟΣΙΜΑ by varvaradr on Scribd
ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΧΙΡΟΣΙΜΑ by varvaradr on Scribd
Click to set custom HTML
ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΧΙΡΟΣΙΜΑ by varvaradr on Scribd
ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΧΙΡΟΣΙΜΑ by varvaradr on Scribd
Click to set custom HTML
Άννα Φρανκ Από το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ by varvaradr on Scribd
Νίκος Καζαντζάκη ΜΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΤΗΝ ΚΝΩΣΌ by varvaradr on Scribd
ΠΕΡΛ ΜΠΑΚ Η ΜΑΝΑ by varvaradr on Scribd
Σ. ΕΞΥΠΕΡΥ Ο ΜΙΚΡΟΣ ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ by varvaradr on Scribd
Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας
Β΄ Γυμνασίου
De Saint Exupery, «Ο μικρός πρίγκιπας και η αλεπού»
Το κείμενο είναι απόσπασμα από το μυθιστόρημα Ο μικρός πρίγκιπας (1943). Πρόκειται για
-μια φανταστική περιπέτεια που θυμίζει παραμύθι.
-ένα αλληγορικό κείμενο με ποιητικό ύφος
ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ - ΕΝΟΤΗΤΕΣ
1η: Η οδυνηρή διαπίστωση και το ξέσπασμα του μικρού πρίγκιπα.
«Έτυχε … έκλαψε.»:
2η: Η γνωριμία του πρίγκιπα με την αλεπού. – Το ‘ημέρωμα’ της αλεπούς
«Τότε είναι που παρουσιάστηκε η αλεπού. … καθόλου διακοπές.»
3η: Το μυστικό της αλεπούς.
«Έτσι … να το θυμάται.»
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ: ΘΕΜΑΤΑ, ΙΔΕΕΣ, ΑΞΙΕΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
Το θέμα του κειμένου
Οι αληθινοί δεσμοί (η γνήσια φιλία) ανάμεσα σε δύο πρόσωπα εντελώς διαφορετικά δημιουργούνται με βάση την ανιδιοτελή αγάπη, που βοηθά τον άνθρωπο να κατανοήσει τον αδερφό του και τον κόσμο.
Τα μηνύματα του έργου
Το έργο αυτό απευθύνεται σε παιδιά και σε μεγάλους που δεν έχουν χάσει την αθωότητά τους.
Ο Εξυπερύ το γράφει την εποχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, προσπαθώντας να δώσει ένα μήνυμα αδελφοσύνης και αγάπης, ενάντια στον φασισμό.
Το μυστικό της αληθινής φιλίας-αγάπης (το μυστικό της αλεπούς) είναι η ανιδιοτέλεια.
‘Μοναδικό’ είναι ‘ό,τι ημερώνουμε’, δηλαδή ό,τι αγαπάμε και φροντίζουμε, θυσιάζοντας από τον χρόνο μας.
Η αληθινή ευτυχία και η ουσιαστική γνώση θεμελιώνονται στην αγάπη.
Η πορεία του μικρού ήρωα
Από την άγνοια (σχετικά με το τι είναι η αληθινή φιλία) στη γνώση (του αληθινού δεσμού).
Από την αφέλεια-αθωότητα στην ωριμότητα.
Από την απειρία στην εμπειρία.
Οδηγός και βοηθός του ήρωα
-η αλεπού, που βλέπει τα πράγματα καθαρά
-ο συγγραφέας αναθέτει αυτόν τον ρόλο σε ένα πλάσμα μη ανθρώπινο
(για να τονίσει την αλλοτρίωση που έχουν υποστεί οι άνθρωποι του καιρού του)
Κατανόηση φράσεων του κειμένου
«να δημιουργείς δεσμούς»
Δηλαδή να δημιουργείς φιλίες και ουσιαστικές σχέσεις με τους ανθρώπους.
«δε γνωρίζει κανείς παρά τα πράγματα που ημερώνει»
Η αγάπη ισοδυναμεί με τη γνώση. Γνωρίζουμε σε βάθος κάτι ή κάποιον, μόνο όταν το(ν) αγαπάμε και αφιερώνουμε χρόνο γι αυτόν.
«Οι άνθρωποι δεν έχουν πια καιρό να γνωρίσουν τίποτα. Τ’ αγοράζουν όλα έτοιμα στα εμπορικά. Καθώς όμως δεν υπάρχουν εμπορικά που πουλάνε φίλους, οι άνθρωποι δεν έχουν πια φίλους.»
Η εμπορευματοποίηση-αλλοτρίωση της ανθρώπινης ζωής και των ανθρώπινων σχέσεων.
Το βάρος πέφτει στα υλικά αγαθά. Όλα γίνονται ‘εμπορεύματα’: πουλιούνται και αγοράζονται.
«Αν έρχεσαι όμως όποτε και νάναι, δε θα ξέρω ποτέ ποια ώρα να φορέσω στην καρδιά μου τα καλά της. Σ’ όλα χρειάζεται κάποια τελετή.»
Μια φιλία χτίζεται σιγά σιγά και με πολλή προσπάθεια.
Ταυτόχρονα όμως χρειάζεται να υπάρχουν και κάποιες ιδιαίτερες στιγμές, που απαιτούν κάποια προετοιμασία πριν τη συνάντηση, τονίζοντας την αξία της και δίνοντας την αίσθηση της τελετής.
«Αφού είναι αυτό που τα’ άκουσα να παραπονιέται ή να κομπάζει ή καμιά φορά και να σωπαίνει. Αφού είναι αυτό το ‘δικό μου’ τριαντάφυλλο.»
‘δικό μου’ εδώ δε σημαίνει κτήση και κατοχή αλλά φροντίδα, ενδιαφέρον και αγάπη.
«μόνο με την καρδιά βλέπεις καλά. Την ουσία δεν τη βλέπουν τα μάτια.»
Τα μάτια βλέπουν την υλική πραγματικότητα, την επιφάνεια.
Η καρδιά αντιλαμβάνεται, ‘βλέπει’ την ουσία των πραγμάτων.
Έτσι, προβάλλεται η αξία και η δύναμη των αισθημάτων.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ
Ο μικρός ήρωας στην αρχή παρουσιάζεται αθώος, άπειρος, ανώριμος.
Στο τέλος, έπειτα από τη γνωριμία με την αλεπού και τη σχέση που αναπτύσσει με το τριαντάφυλλο, γίνεται έμπειρος και ώριμος. Τώρα γνωρίζει πως οι αληθινοί δεσμοί και η αληθινή φιλία στηρίζονται στην αγάπη, την ανιδιοτέλεια και την αυτοθυσία.
Η αλεπού είναι βοηθός και οδηγός του μικρού ήρωα.
ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ
Παραμυθικά στοιχεία
- ο ανθρωπομορφισμός ζώων και φυτών (φυτά και ζώα μιλούν, σκέφτονται και αισθάνονται)
Εικόνες
Το κείμενο εμπεριέχει δυνατές και ολοζώντανες εικόνες.
Σχήματα λόγου
- προσωποποίηση ζώων
- μεταφορές («να φορέσω στην καρδιά μου τα καλά της», «μόνο με την καρδιά βλέπεις καλά»
- ποιητικά-λυρικά επίθετα
Η τεχνική της Αλληγορίας
Με την τεχνική της αλληγορίας αποκρύπτεται το πραγματικό νόημα του κειμένου, το οποίο υποβάλλεται έμμεσα στους υποψιασμένους αναγνώστες.
Διάλογοι
Στο απόσπασμα υπάρχουν πολλοί και ζωντανοί διάλογοι.
ΓΛΩΣΣΑ & ΥΦΟΣ
Η γλώσσα του κειμένου χαρακτηρίζεται από αφέλεια, χιούμορ και λεπτή ειρωνεία.
Κυριαρχεί ο διάλογος. Ο λόγος είναι μικροπερίοδος (όπως ταιριάζει σε κείμενο με διαλογική μορφή)
Οι προτάσεις συνδέονται παρατακτικά, όπως στα παραμύθια και στις λαϊκές αφηγήσεις.
Ο λόγος του συγγραφέα είναι λυρικός-ποιητικός και υπαινικτικός.
Β΄ Γυμνασίου
De Saint Exupery, «Ο μικρός πρίγκιπας και η αλεπού»
Το κείμενο είναι απόσπασμα από το μυθιστόρημα Ο μικρός πρίγκιπας (1943). Πρόκειται για
-μια φανταστική περιπέτεια που θυμίζει παραμύθι.
-ένα αλληγορικό κείμενο με ποιητικό ύφος
ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ - ΕΝΟΤΗΤΕΣ
1η: Η οδυνηρή διαπίστωση και το ξέσπασμα του μικρού πρίγκιπα.
«Έτυχε … έκλαψε.»:
2η: Η γνωριμία του πρίγκιπα με την αλεπού. – Το ‘ημέρωμα’ της αλεπούς
«Τότε είναι που παρουσιάστηκε η αλεπού. … καθόλου διακοπές.»
3η: Το μυστικό της αλεπούς.
«Έτσι … να το θυμάται.»
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ: ΘΕΜΑΤΑ, ΙΔΕΕΣ, ΑΞΙΕΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
Το θέμα του κειμένου
Οι αληθινοί δεσμοί (η γνήσια φιλία) ανάμεσα σε δύο πρόσωπα εντελώς διαφορετικά δημιουργούνται με βάση την ανιδιοτελή αγάπη, που βοηθά τον άνθρωπο να κατανοήσει τον αδερφό του και τον κόσμο.
Τα μηνύματα του έργου
Το έργο αυτό απευθύνεται σε παιδιά και σε μεγάλους που δεν έχουν χάσει την αθωότητά τους.
Ο Εξυπερύ το γράφει την εποχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, προσπαθώντας να δώσει ένα μήνυμα αδελφοσύνης και αγάπης, ενάντια στον φασισμό.
Το μυστικό της αληθινής φιλίας-αγάπης (το μυστικό της αλεπούς) είναι η ανιδιοτέλεια.
‘Μοναδικό’ είναι ‘ό,τι ημερώνουμε’, δηλαδή ό,τι αγαπάμε και φροντίζουμε, θυσιάζοντας από τον χρόνο μας.
Η αληθινή ευτυχία και η ουσιαστική γνώση θεμελιώνονται στην αγάπη.
Η πορεία του μικρού ήρωα
Από την άγνοια (σχετικά με το τι είναι η αληθινή φιλία) στη γνώση (του αληθινού δεσμού).
Από την αφέλεια-αθωότητα στην ωριμότητα.
Από την απειρία στην εμπειρία.
Οδηγός και βοηθός του ήρωα
-η αλεπού, που βλέπει τα πράγματα καθαρά
-ο συγγραφέας αναθέτει αυτόν τον ρόλο σε ένα πλάσμα μη ανθρώπινο
(για να τονίσει την αλλοτρίωση που έχουν υποστεί οι άνθρωποι του καιρού του)
Κατανόηση φράσεων του κειμένου
«να δημιουργείς δεσμούς»
Δηλαδή να δημιουργείς φιλίες και ουσιαστικές σχέσεις με τους ανθρώπους.
«δε γνωρίζει κανείς παρά τα πράγματα που ημερώνει»
Η αγάπη ισοδυναμεί με τη γνώση. Γνωρίζουμε σε βάθος κάτι ή κάποιον, μόνο όταν το(ν) αγαπάμε και αφιερώνουμε χρόνο γι αυτόν.
«Οι άνθρωποι δεν έχουν πια καιρό να γνωρίσουν τίποτα. Τ’ αγοράζουν όλα έτοιμα στα εμπορικά. Καθώς όμως δεν υπάρχουν εμπορικά που πουλάνε φίλους, οι άνθρωποι δεν έχουν πια φίλους.»
Η εμπορευματοποίηση-αλλοτρίωση της ανθρώπινης ζωής και των ανθρώπινων σχέσεων.
Το βάρος πέφτει στα υλικά αγαθά. Όλα γίνονται ‘εμπορεύματα’: πουλιούνται και αγοράζονται.
«Αν έρχεσαι όμως όποτε και νάναι, δε θα ξέρω ποτέ ποια ώρα να φορέσω στην καρδιά μου τα καλά της. Σ’ όλα χρειάζεται κάποια τελετή.»
Μια φιλία χτίζεται σιγά σιγά και με πολλή προσπάθεια.
Ταυτόχρονα όμως χρειάζεται να υπάρχουν και κάποιες ιδιαίτερες στιγμές, που απαιτούν κάποια προετοιμασία πριν τη συνάντηση, τονίζοντας την αξία της και δίνοντας την αίσθηση της τελετής.
«Αφού είναι αυτό που τα’ άκουσα να παραπονιέται ή να κομπάζει ή καμιά φορά και να σωπαίνει. Αφού είναι αυτό το ‘δικό μου’ τριαντάφυλλο.»
‘δικό μου’ εδώ δε σημαίνει κτήση και κατοχή αλλά φροντίδα, ενδιαφέρον και αγάπη.
«μόνο με την καρδιά βλέπεις καλά. Την ουσία δεν τη βλέπουν τα μάτια.»
Τα μάτια βλέπουν την υλική πραγματικότητα, την επιφάνεια.
Η καρδιά αντιλαμβάνεται, ‘βλέπει’ την ουσία των πραγμάτων.
Έτσι, προβάλλεται η αξία και η δύναμη των αισθημάτων.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ
Ο μικρός ήρωας στην αρχή παρουσιάζεται αθώος, άπειρος, ανώριμος.
Στο τέλος, έπειτα από τη γνωριμία με την αλεπού και τη σχέση που αναπτύσσει με το τριαντάφυλλο, γίνεται έμπειρος και ώριμος. Τώρα γνωρίζει πως οι αληθινοί δεσμοί και η αληθινή φιλία στηρίζονται στην αγάπη, την ανιδιοτέλεια και την αυτοθυσία.
Η αλεπού είναι βοηθός και οδηγός του μικρού ήρωα.
ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ
Παραμυθικά στοιχεία
- ο ανθρωπομορφισμός ζώων και φυτών (φυτά και ζώα μιλούν, σκέφτονται και αισθάνονται)
Εικόνες
Το κείμενο εμπεριέχει δυνατές και ολοζώντανες εικόνες.
Σχήματα λόγου
- προσωποποίηση ζώων
- μεταφορές («να φορέσω στην καρδιά μου τα καλά της», «μόνο με την καρδιά βλέπεις καλά»
- ποιητικά-λυρικά επίθετα
Η τεχνική της Αλληγορίας
Με την τεχνική της αλληγορίας αποκρύπτεται το πραγματικό νόημα του κειμένου, το οποίο υποβάλλεται έμμεσα στους υποψιασμένους αναγνώστες.
Διάλογοι
Στο απόσπασμα υπάρχουν πολλοί και ζωντανοί διάλογοι.
ΓΛΩΣΣΑ & ΥΦΟΣ
Η γλώσσα του κειμένου χαρακτηρίζεται από αφέλεια, χιούμορ και λεπτή ειρωνεία.
Κυριαρχεί ο διάλογος. Ο λόγος είναι μικροπερίοδος (όπως ταιριάζει σε κείμενο με διαλογική μορφή)
Οι προτάσεις συνδέονται παρατακτικά, όπως στα παραμύθια και στις λαϊκές αφηγήσεις.
Ο λόγος του συγγραφέα είναι λυρικός-ποιητικός και υπαινικτικός.
Αντουάν_ντε_Σαιντ_Εξυπερύ.docx | |
File Size: | 23 kb |
File Type: | docx |
Α. ΤΣΕΧΩΦ ΕΝΑΣ ΑΡΙΘΜΟΣ by varvaradr on Scribd
Σεφέρης from Hellenic Parliament Foundation on Vimeo.